Έχετε συνεννοηθεί με τους ομιλητές σας, αποδελτιώσατε τις γλωσσικές ανάγκες του ακροατηρίου, βρήκατε και τον χώρο για την εκδήλωσή σας. Τώρα απομένει να βρείτε τους κατάλληλους διερμηνείς. Ποιους θα επιλέξετε; Ας δούμε μερικά βασικά κριτήρια που θα πρέπει να λάβετε υπόψη.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Η κατάρτιση είναι το Α και το Ω για την τέχνη της διερμηνείας. Για να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος ο διερμηνέας σας θα πρέπει να έχει αποφοιτήσει από εγκεκριμένο ακαδημαϊκό πρόγραμμα διερμηνείας. Μόνο τότε μπορείτε να είστε βέβαιοι ότι έχει τα φόντα να ανταποκριθεί σε απαιτητικές συνθήκες.
Η ταυτόχρονη διερμηνεία αποτελεί ένα εξαιρετικά δύσκολο και περίπλοκο καθήκον, το οποίο απαιτεί πλήρη διανοητική εγρήγορση, γερά αντανακλαστικά και ανεπτυγμένη τεχνική. Κατά γενική ομολογία, μόνο άτομα που έχουν λάβει αντίστοιχη εκπαίδευση μπορούν να ανταποκριθούν σε αυτές τις συνθήκες.
Και σε άλλες, όμως, φαινομενικά λιγότερο απαιτητικές περιστάσεις, η εκπαίδευση του διερμηνέα παίζει καθοριστικό ρόλο. Σε επιχειρηματικές συναντήσεις, για παράδειγμα, όπου αρκετές φορές βλέπουμε να απασχολούνται απλοί γλωσσομαθείς. Ομολογουμένως, η άπταιστη γνώση της ξένης γλώσσας αποτελεί βασική προϋπόθεση για να παρέχει κανείς οποιουδήποτε τύπου διερμηνεία. Από μόνη της, όμως, δεν αρκεί. Κι αυτό γιατί ακόμα και η πιο απλή επιχειρηματική αποστολή δεν εξαντλείται μόνο στα διαδικαστικά του ταξιδιού και τις καθημερινές συνομιλίες. Είναι φυσικό και αναμενόμενο οι επιχειρηματίες να αναλύσουν π.χ. τεχνικές λεπτομέρειες (όπως προδιαγραφές ασφαλείας, τρόπος λειτουργίας μηχανημάτων κ.α.), συμβάσεις συνεργασίας και πωλήσεων (όπου απαιτείται γνώση διαφόρων νομικών πτυχών και νομικής ορολογίας), διαδικασίες αδειοδότησης και συμμόρφωσης με την τοπική νομοθεσία, φορολογικά ζητήματα κ.α. Τέτοιου είδους συζητήσεις υπερβαίνουν τις ικανότητες των απλών γλωσσομαθών, καθώς απαιτούν ειδικές γνώσεις και ορολογία.
Ένας καταρτισμένος διερμηνέας έχει προετοιμαστεί ποικιλοτρόπως για να αντιμετωπίσει τέτοια φαινόμενα. Η πρώτη μέριμνα λαμβάνεται ήδη από το στάδιο της εκπαίδευσης, καθώς κατά κανόνα, τα προγράμματα διερμηνείας περιλαμβάνουν πέρα από τα βασικά κι άλλα υποστηρικτικά μαθήματα, όπως δίκαιο, οικονομικά, πολιτική επιστήμη, βασικές αρχές επιστημών, βιολογία, κάλυψη τεχνικών ζητημάτων, περιβαλλοντικές αναλύσεις κ.α. Επιπλέον, τα προγράμματα διερμηνείας προσομοιώνουν πάντα τις πραγματικές συνθήκες εργασίας εστιάζοντας σε θεματικές ενότητες που προκύπτουν και κατά την επαγγελματική εξάσκηση του αντικειμένου, όπως αγροτική πολιτική, αλιεία, περιβάλλον, δημόσια υγεία, μετανάστευση, φορολογικές μεταρρυθμίσεις, γεωπολιτικές αναλύσεις, ενεργειακά ζητήματα κ.α. Τέλος, ειδοποιός διαφορά σε σχέση με έναν απλό γλωσσομαθή είναι και το γεγονός ότι ο διερμηνέας ασκεί κατ’ επανάληψη την εν λόγω δραστηριότητα, κάτι που μας φέρνει στο δεύτερο σημαντικό κριτήριο που θα πρέπει να μας απασχολήσει για την επιλογή διερμηνέα.
ΚΥΡΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Τι εμπειρία έχει ο διερμηνέας μου; Έχει ξαναδουλέψει σε συνέδρια; Έχει ξαναβρεθεί σε παρόμοιες συνθήκες; Δραστηριοποιείται συστηματικά ως διερμηνέας ή μόνο τυχαία και περιστασιακά;
Η συστηματική ενασχόληση με το επάγγελμα συνιστά προφανώς ένα ακόμη βασικό κριτήριο για την καταλληλότητα του διερμηνέα. Με την κατ’ επανάληψη απασχόληση ο διερμηνέας αποκτά εμπειρία, εξελίσσει τις δεξιότητές του κι εξοικειώνεται ολοένα και περισσότερο με τις τεχνικές και τα “μυστικά” του επαγγέλματος. Όλα αυτά τον καθιστούν ικανό να ανταποκρίνεται γρήγορα σε δυσκολίες και προκλήσεις, να διαχειρίζεται προβλήματα και να κρατά υπό έλεγχο τη συχνά φρενήρη ροή εργασίας. Με λίγα λόγια, όποιος ασκεί τη διερμηνεία ως κύριο επάγγελμα είναι και αυτός που γνωρίζει καλά πώς “δουλεύει το σύστημα”, πώς γίνεται η δουλειά σε κάθε μεμονωμένη ειδική περίπτωση, πώς να χειριστεί το α ή το β ζήτημα, ποιες είναι οι παγίδες που πρέπει να προσέξει, ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες της κάθε διερμηνείας, τι προετοιμασία πρέπει να κάνει για να αντιμετωπίσει πιθανά προβλήματα κτλ. Κι ο λόγος που τα γνωρίζει όλα αυτά έγκειται ακριβώς στη συστηματική του ενασχόληση.
Πέραν αυτού, όμως, η συστηματική ενασχόληση έχει ένα ακόμα πλεονέκτημα. Σημαίνει πως ο διερμηνέας έχει αφοσιωθεί κι έχει επενδύσει σε αυτό το επάγγελμα. Η κατάρτισή μας δεν τελειώνει τη στιγμή της αποφοίτησης. Όσοι ασχολούμαστε συστηματικά με αυτό φροντίζουμε να παρακολουθούμε και να συνδιαμορφώνουμε τις εξελίξεις που επηρεάζουν τον κλάδο μας, να συμβαδίζουμε με τις νέες τεχνολογίες που υποβοηθούν τη δουλειά μας, να εμβαθύνουμε τις γνώσεις μας στα θέματα που συζητιούνται στις διοργανώσεις, όπου δουλεύουμε, να επεκτεινόμαστε σε νέα θεματικά πεδία, να επιμορφωνόμαστε, να είμαστε διαρκώς πληροφορημένοι για θέματα της επικαιρότητας κτλ. Με λίγα λόγια, η διερμηνεία ως κύρια επαγγελματική απασχόληση συνυφαίνεται με τον τρόπο ζωής μας και απλά ερεθίσματα της καθημερινότητάς μας αξιολογούνται και αξιοποιούνται με γνώμονα την επαγγελματική πρακτική.
Η διερμηνεία ως κύρια επαγγελματική δραστηριότητα έχει, τέλος, και πρακτική χρησιμότητα σε διαδικαστικά θέματα τιμολόγησης και φορολόγησης. Αν την ασκούμε συστηματικά κι επαγγελματικά σημαίνει, επίσης, ότι είμαστε σε θέση να κόψουμε τα κατάλληλα παραστατικά για την παροχή των υπηρεσιών μας. Το γεγονός αυτό είναι σημαντικό για τις επιχειρήσεις που συνεργάζονται μαζί μας, καθώς έτσι μπορούν να τεκμηριώνουν τη δαπάνη τους και να έχουν τακτοποιημένα τα οικονομικά τους.
ΣΥΝΟΨΙΖΟΝΤΑΣ
Είτε πρόκειται για συνέδριο/εκδήλωση είτε πρόκειται για επιχειρηματική συνάντηση ή συνδιαλλαγή με διάφορους θεσμικούς φορείς, όπως συμβολαιογράφους, δικαστήρια, δημόσιες υπηρεσίες κ.α., ο ρόλος της διερμηνείας δεν θα πρέπει να υποτιμάται. Μπορεί εκ πρώτης όψεως στα μάτια σας να φαντάζει κάτι απλό, τέτοιου είδους υποθέσεις, ωστόσο, ξεφεύγουν συνήθως από τα όρια του γενικού και εμπεριέχουν εξειδικευμένη θεματολογία, ενώ πολύ συχνά σε πράξεις που παράγουν έννομα αποτελέσματα οι νομικές προεκτάσεις κρίνονται στη λεπτομέρεια. Για την αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων χρειάζεται ακρίβεια και υπευθυνότητα. Συνεπώς, το κατάλληλο άτομο για να σας εξυπηρετήσει είναι ο επαγγελματίας διερμηνέας που διαθέτει αντίστοιχη κατάρτιση και ασκεί το επάγγελμά του συστηματικά με τη μορφή κύριας δραστηριότητας.
