Σε προηγούμενο άρθρο μας μιλήσαμε για τον ρόλο της αυτόματης μετάφρασης καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό εργαλείο στα χέρια μας, εφόσον χρησιμοποιηθεί σωστά. Διαβάζοντας το άρθρο μας εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς το εξής: Δηλαδή με λίγα λόγια μας λες ότι δεν υπάρχει πρόβλημα να χρησιμοποιούμε το Google Translate;
Είναι γεγονός ότι στον κοινό νου η αυτόματη μετάφραση ταυτίζεται συχνά με το Google Translate. Να σημειώσουμε, όμως, ότι το Google Translate δεν έχει αποκλειστικότητα, είναι απλώς ένα από τα πολλά διαθέσιμα συστήματα μηχανικής μετάφρασης.
Για να καταλάβουμε αν ένα σύστημα αυτόματης μετάφρασης είναι κατάλληλο για χρήση ή όχι θα πρέπει να κάνουμε μια σύντομη αναφορά στα είδη και τα χαρακτηριστικά των διαφόρων συστημάτων. Δύο είναι γενικώς τα βασικά κριτήρια που θα λάβουμε υπόψη.
Κριτήριο 1: Ανοιχτό ή κλειστό σύστημα αυτόματης μετάφρασης;
Τα συστήματα μηχανικής μετάφρασης διακρίνονται σε ανοιχτά και κλειστά. Μπορούμε να τα κατατάξουμε γενικώς στις εξής κατηγορίες:
- Ανοιχτά συστήματα μηχανικής μετάφρασης: Στα συστήματα αυτά έχουν πρόσβαση οι πάντες. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι δεν είναι κατάλληλα για επαγγελματική χρήση, καθώς η δουλειά μας περιλαμβάνει πολύ συχνά κείμενα με προσωπικά δεδομένα, εμπιστευτικές ή ευαίσθητες πληροφορίες. Εκτός αυτού, η ανάθεση γενικώς οποιασδήποτε εργασίας στην επαγγελματική μετάφραση προϋποθέτει εχεμύθεια και τήρηση ορισμένων κανόνων ασφαλείας. Τι θα συνέβαινε π.χ. αν μεταφράζαμε μια βιομηχανική πατέντα με ανοιχτό σύστημα αυτόματης μετάφρασης και οι σχετικές πληροφορίες γίνονταν αυτόματα διαθέσιμες σε όλη την οικουμένη;
- Συνδρομητικά cloud-based κλειστά συστήματα μηχανικής μετάφρασης: Τα συστήματα αυτά είναι σαφώς πιο ασφαλή, καθώς προορίζονται για χρήση μόνο από τον διαχειριστή τους (τον συνδρομητή). Το γεγονός, βέβαια, ότι είναι cloud-based σημαίνει πρακτικά ότι και το προσωπικό της εταιρείας παροχής θα έχει πρόσβαση στο σύστημά μου, απλώς από την πλευρά τους δεσμεύονται με συμφωνίες και όρους χρήσης ότι δεν θα διαθέσουν τα δεδομένα μου σε τρίτα μέρη.
- Ιδιόκτητα κλειστά συστήματα μηχανικής μετάφρασης: Τα συστήματα αυτά είναι τα πλέον ασφαλή, καθώς πρόσβαση μπορούν να έχουν μόνο τα εξουσιοδοτημένα άτομα. Η αποκλειστικότητα αυτή εξασφαλίζεται μέσω του ιδιόκτητου εξοπλισμού. Με άλλα λόγια στην κατηγορία αυτή συστημάτων δουλεύω με δικό μου σέρβερ, δικά μου μηχανήματα, δικό μου λογισμικό κτλ.
Κριτήριο 2: Εκπαιδεύσιμο ή μη εκπαιδεύσιμο σύστημα μηχανικής μετάφρασης;
Όπως είδαμε και στο προηγούμενο άρθρο μας, η ποιότητα των δεδομένων εκπαίδευσης και η παραμετροποίηση του συστήματος είναι κρίσιμης σημασίας για την επιτυχή λειτουργία του. Με βάση τη δυνατότητα εκπαίδευσης τα συστήματα διακρίνονται σε:
- Εκπαιδεύσιμα συστήματα: Τα συστήματα αυτά παρέχουν τη δυνατότητα στον χρήστη να τα τροφοδοτήσει με τα δικά του ελεγμένα δεδομένα και κατ’ επέκταση να προσαρμόσει το σύστημα ακριβώς στις ανάγκες του συγκεκριμένου έργου που δουλεύει.
- Μη εκπαιδεύσιμα συστήματα: Τα συστήματα αυτά δεν παρέχουν δυνατότητα εκπαίδευσης. Εκπαιδεύονται μόνο από τον πάροχο (π.χ. Google, Microsoft) και ο μεταφραστής δεν έχει κανέναν απολύτως έλεγχο των δεδομένων εκπαίδευσης.
Η περίπτωση του Google Translate
Το Google Translate είναι ανοιχτό και μη εκπαιδεύσιμο σύστημα μηχανικής μετάφρασης. Συνεπώς, για τους λόγους που προανέφερα θεωρώ πως δεν ενδείκνυται για επαγγελματική χρήση.
Εάν ήταν να διαλέξω, προσωπικά εγώ θα επέλεγα ένα ιδιόκτητο κλειστό και εκπαιδεύσιμο σύστημα μετάφρασης για να έχω απόλυτο έλεγχο και της ποιότητας και της ασφάλειας των δεδομένων. Αυτό, ωστόσο, προϋποθέτει υψηλή δαπάνη τόσο για την αγορά του εξοπλισμού όσο και για την πρόσληψη του απαραίτητου τεχνικού προσωπικού. Για τον λόγο αυτό, μια τέτοια επένδυση από επιχειρηματική άποψη ενδείκνυται μόνο για συγκεκριμένα προφίλ πελατών με αυξημένες μεταφραστικές ανάγκες μεγάλων όγκων κειμένων και τακτικές καθημερινές αναθέσεις.