Συχνά αντιλαμβανόμαστε τον μεταφραστή ως έναν μοναχικό τύπο, κλεισμένο σε μια κάμαρη ή στο γραφείο του, παρέα μόνο με τον υπολογιστή του να δουλεύει μόνος τις μεταφράσεις του. Ε λοιπόν, η σύγχρονη πραγματικότητα εμένα τουλάχιστον με έχει διαψεύσει αρκετές φορές, καθώς για την ολοκλήρωση αρκετών έργων χρειάστηκε να συνεργαστώ και με επαγγελματίες άλλων κλάδων. Η πολυπλοκότητα αρκετών έργων σήμερα απαιτεί μια διεπιστημονική προσέγγιση, κάτι που εγώ τουλάχιστον βρίσκω συναρπαστικό. Με την προσέγγιση αυτή έρχεσαι σε επαφή με ειδικούς άλλων κλάδων, βλέπεις πώς δουλεύουν αυτοί, μαθαίνεις πράγματα από τη δουλειά τους, τους διδάσκεις πράγματα από τη δική σου δουλειά και παρακολουθείς την εξέλιξη του έργου σε όλες τις φάσεις της, από τα σπάργανα μέχρι την ολοκλήρωση.
Θα σας δώσω μερικά παραδείγματα από τι δική μου εμπειρία για να δείτε πώς μπορεί να λειτουργήσει η διεπιστημονικότητα σε σχέση με τους μεταφραστές.
Μετάφραση ιστοσελίδων
Το κλασικό παράδειγμα αφορά τη μετάφραση ιστοσελίδων και λογισμικού. Για να επιτευχθεί αυτό χρειάζεται συνεργασία μεταξύ του μεταφραστή και του developer. Ο developer είναι αυτός που σε πρώτη φάση θα συγκεντρώσει το προς μετάφραση υλικό. Σε μια ιστοσελίδα υπάρχει κείμενο διάσπαρτο παντού, κείμενο που εύκολα βλέπουμε, αλλά και κείμενο που δεν βλέπουμε σε κουμπιά, μενού, μηνύματα σφάλματος, κεφαλίδες, υποσέλιδα, αναδυόμενα μηνύματα, φόρμες επικοινωνίας, περιοχές ελεγχόμενης πρόσβασης κτλ. Ο developer είναι αυτός που κατασκεύασε το site και ξέρει, επομένως, την ακριβή δομή του και τις κρυφές γωνιές του. Για τον λόγο αυτό είναι ο πλέον κατάλληλος να συγκεντρώσει τα απαραίτητα κείμενα του δικτυακού τόπου για να τα δώσει στον μεταφραστή και στη συνέχεια να τα επανατοποθετήσει στο σωστό σημείο μετά την ολοκλήρωση της μετάφρασης. Αφού επανατοποθετηθεί το μεταφρασμένο κείμενο, ξαναπαίρνει τη σκυτάλη ο μεταφραστής, ο οποίος ελέγχει αν η τοποθέτηση έγινε σωστά και υποδεικνύει στον developer μικροδιορθώσεις που τυχόν χρειάζεται να γίνουν. Σε ορισμένες δε περιπτώσεις, όπου ο έλεγχος αυτός του δικτυακού τόπου (web testing) είναι περίπλοκος (αυτό συμβαίνει συνήθως σε μεγάλα και σύνθετα site), είναι απαραίτητο να γίνει με τη βοήθεια του developer, ο οποίος δημιουργεί «σενάρια» ελέγχου για να καθοδηγήσει τον μεταφραστή στην πλατφόρμα και κατά την πλοήγηση του site να προκαλέσει την εμφάνιση όλων εκείνων των κρυμμένων μηνυμάτων που δεν είναι ορατά σε πρώτο πλάνο. Όπως βλέπουμε, πρόκειται για ένα σύνθετο έργο που συνδυάζει τόσο τεχνικές όσο και γλωσσικές δεξιότητες, γι’ αυτό και η σύμπραξη των δύο επαγγελματιών, όπως αναφέραμε παραπάνω, είναι απαραίτητη.
Μετάφραση κλασικών χειρογράφων
